26 września 2015
program tv

Xięgarnia odcinek 131. Kristina Sabaliauskaitė

Gościem 131. odcinka Xięgarni była Kristina Sabaliauskaitė – litewska pisarka polskiego pochodzenia, autorka tetralogii „Silva rerum”, której pierwsza część ukazała się właśnie w Polsce. To opowieść o balansowaniu między śmiercią a życiem, brzydotą a pięknem, ciałem a duszą, odsłaniająca tajemnice wielokulturowego Wilna.

Silva rerum – fenomen tekstu pisanego “na gorąco”

“Silva rerum była domową księgą w rodzinach szlacheckich. Czasami prowadzono ją przez kilka pokoleń. Znajdowały się w niej historie niepublikowane – np. ciekawostki, przepisy… Porównałabym je do dzisiejszego blogu, facebooka” – tłumaczyła autorka powieści.

W poszukiwaniu kropki

“Długie zdania szokowały na początku wszystkich redaktorów. Mówili, że to samo słowo  użyte jest aż sześć razy w zdaniu. Ja natomiast tłumaczyłam, że zdanie ma pięćdziesiąt dwie linijki i musi mieć retoryczny szkielet, żeby można je było przeczytać jednym tchem. Język miał odzwierciedlać fakt, że historie rodzinne przekazywano z pokolenia na pokolenie i były one opowiadane. Przekaz werbalny ma swój wdzięk – chciałam go uchwycić” – mówiła Kristina Sabaliauskaitė.

Relacje polsko-litewskie

“Historia była dla mnie najważniejsza. Historycznie musimy powiedzieć jedną bardzo ważną rzecz – tożsamość w XVII i w XVIII wieku nie byłą kreowana na podstawie języka. Moi bohaterowie myśleli, że są obywatelami Wielkiego Księstwa Litewskiego a byli polskojęzyczni – powiedziała  Sabaliauskaitė i dodała – Na spotkaniu w Gdańsku ktoś skomentował, że napisałam książkę o szlachcie polskiej, na co odpowiedziałam: “teraz widzi Pan jak wiele nas łączy, jak niewiele nas różni”. Myślę, że jest to historia obojga narodów. Inaczej nie można tego interpretować”.

Nowości i felietony

Zbigniew Zamachowski wraz z Januszem Rudnickim badają powieściowy wątek obuwniczy. Aktor Przemysław Bluszcz opowiedział o książkach, które na stałe zapisały się w jego pamięci. Agata Passent i Filip Łobodziński przedstawili wydawnicze nowości, a wśród nich m.in. Jonathan Crary i jego reportaż “24/7. Późny kapitalizm i koniec snu”, “Respect. Życie Arethy Franklin” Davida Ritza, “Wyspa potępionych” autorstwa Melissy de la Cruz, “Ja nie jestem Miriam” Majgull Axelsson, “Młodość” Paolo Sorrentino oraz wspaniale ilustrowane wznowienie książki “Oto jest Nowy Jork”.

Zapraszamy do obejrzenia kontynuacji rozmowy z Kristiną Sabaliauskaitė, w której m.in. o pozycji kobiet w rodzinach szlacheckich.

Koproducentami programu są Instytut Książki oraz TVN24. Producentem wykonawczym jest SOLFILM.