Rewersy. Rozmowy literackie
- wydawnictwo:
- Instytut Mikołowski
- ISBN:
- 978-83-60949-27-6
- data premiery:
- 14-03-31
- data wydania:
- 2014/03/31
- numer wydania:
- 1
- liczba stron:
- 260
- kraj autora:
- Polska
- język oryginalu:
- polski
- kategoria:
- rozmowy i wywiady
„Rewersy. Rozmowy literackie” to zbiór 15 obszernych wywiadów z najważniejszymi polskimi pisarzami i tłumaczami. Wśród nich są m.in. Kazimierz Kutz, Sławomir Mrożek, Andrzej Stasiuk, Marek Bieńczyk, Stefan Chwin, prof. Janusz Degler, Piotr Matywiecki, Kamil Sipowicz i Bohdan Zadura. Całość ilustrowana jest unikatowymi fotografiami.
Jak pisze prof. Leszek Szaruga: „Rewersy są doskonałym wprowadzeniem czytelnika w przestrzeń współczesnej problematyki literackiej, rysują panoramę przemian w pisarstwie polskim, są też, co ważne, świadectwem rosnącej rangi przekładu jako dziedziny literatury ojczystej. Interesująca jest metoda, jaką przyjmuje autor książki w trakcie przeprowadzania wywiadów: swego rodzaju prowokacja zmierzająca do wydobycia z pisarza próby autointerpretacji własnego dzieła – szczególnie dobitnie widać to w rozmowie ze Stefanem Chwinem i jego żoną, zarazem wydawcą książek męża, jak też autorką własnych książek. Podobnie rzecz ma się w rozmowie z Kazimierzem Kutzem i jego wydawcą Jerzym Illgiem – tu widać znakomicie, jak wielki inspirujący może mieć wpływ wydawca na twórczość pisarza. Obie te rozmowy odnotowują zarazem zjawisko, które wciąż jeszcze wydaje się w Polsce po roku 1989 swego rodzaju egzotyką – rosnącą rolę wydawcy jako współpracownika i swego rodzaju opiekuna pisarza.
Jeszcze do niedawna kreacje translatorskie traktowane były jako sfera od-twórcza, wtórna wobec dzieł oryginalnych. Jakby dla podkreślenia tej zmiany perspektywy znajdziemy
tu również rozmowy z tłumaczami Joyce’a (Krzysztof Bartnicki) i Kafki (Jakub Ekier
z towarzyszeniem Piotra Matywieckiego) Umieszczone zostały w tej samej grupie,
co wywiady na temat Witkacego (Janusz Degler) i Henryka Berezy (Bohdan Zadura)
– w każdym wypadku chodzi tu o „tłumaczenie” w poszerzonym znaczeniu tego terminu obejmującym, prócz przekładu, także takie działania jak interpretacja czy wyjaśnianie. Zarazem też druga część zbioru stanowi dla zainteresowanego czytelnika doskonały „przewodnik” po obszarach warsztatu niezbędnego w próbach odczytywania tekstów artystycznych.
Lektura tej książki to niewątpliwie pouczająca lekcja niezależności. Nie ma tu pytań „pustych”, „żurnalistycznych”, w każdej z rozmów autor potrafi się wylegitymować rzetelnym przygotowaniem, świetną znajomością dokonań swych partnerów debaty. Wszystkie te teksty składają się na barwną i interesującą panoramę polskiego życia literackiego ostatniego ćwierćwiecza (nie bez sięgania także w bardziej odległą przeszłość). Nie ulega dla mnie wątpliwości, że są to rozmowy z nie wprost wyrażoną tezą, której sformułowanie brzmieć może następująco: pisarstwo jako enklawa myśli suwerennej, nie poddającej się gotowym receptom i modom”.
