Perełki i skowronki. Adaptacje filmowe prozy Bohumila Hrabala
- wydawnictwo:
- Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
- ISBN:
- 978-83-7969-014-5
- data premiery:
- 20/11/2014
- data wydania:
- 2014/11/20
- numer wydania:
- 1
- liczba stron:
- 300
- kraj autora:
- Polska
- język oryginalu:
- polski
- kategoria:
- film sztuka
Tą książką Maciej Robert dowodzi, jak pojemnym tematem są filmowe adaptacje prozy Bohumila Hrabala. Xiegarnia.pl jest patronem książki.
Mówi się, że u Hrabala „nie istnieją peryferie życia”. Okazuje się, że z tych Hrabalowskich peryferii bardzo wiele widać. W centrum są analizy filmowych adaptacji czternastu utworów Hrabala – od „Perełek na dnie” po „Obsługiwałem angielskiego króla”. Koncentryczny układ książki sprawia, że staje się ona swego rodzaju przewodnikiem po XX-wiecznej historii, po czeskiej literaturze oraz biografii autora „Wesel w domu”. Widać, jak w „obłąkańczym słowotoku” Hrabala, w jego ”prozie, która nie przestaje być poezją” , w nagłym przechodzeniu od „zmyślenia” do „prawdy” (Dichtung und Wahrheit) załamują się XX-wieczne ideologie i stereotypy.
Książka Macieja Roberta ma też drugiego, skromnego bohatera. Jest nim Jirzi Menzel, który adaptował Hrabala w każdych warunkach – w czasach Praskiej Wiosny i później, w okresie tzw. normalizacji, także dziś. Te filmy wydobywają pewną cechę czeskiego charakteru, która Polakowi z daleka imponuje: lekceważącą postawę wobec historii, wzięcie w obronę małego człowieka, który biegnie za swoim marzeniem, nie rozumiejąc dziejowych zakrętów. Antybohater Hrabala dostaje rozgrzeszenie – jak Jan Dziecię w finale „Obsługiwałem angielskiego króla”. Jest w tym idea niby przyziemna, a w gruncie rzeczy mistyczna: nawet nieszczęście bywa szczęściem. ”Trzeba kochać wszystko to, co niemiłe”.
Tadeusz Sobolewski
