Artykuł
Książki na lato. Co zabrać na wakacje?
Podobno najlepsze wakacje to takie, na których nie miało się czasu czytać. Sama podróż jednak wypełniona jest nieskończoną ilością momentów wyczekiwania. Czekamy na dworcu, na lotnisku, na przystanku. Czekamy w kolejce, w barze, w łazience. W tym całym czekaniu dobrze jest czymś zająć ręce. Książki spełniają tę rolę nie gorzej niż papierosy. Ważne, by zmieściły się w naszej walizce. Dlatego właśnie wakacyjne nowości uporządkowaliśmy według bagażowych gabarytów.
Autostopem i na piechotę – waga piórkowa, cienkie grzbiety i miękkie okładki
Roberto Pazzi, Pokój na wodzie, Wydawnictwo Literackie, sierpień 2013.
Wyobraź dobie drogi czytelniku swoją wędrówkę pod błękitnym, sycylijskim niebem. W chwili wytchnienia, w cieniu cyprysu wyciągasz włoską książkę o romantycznym spotkaniu na niespokojnych wodach Nilu. Dzięki poetyckiej przypowieści przenosisz się w czasie prosto do starożytności, by śledzić losy młodego Cesariona i etiopskiej księżniczki. Podróż jak ze snu.
Bogusław Deptuła, Literatura od kuchni, W.A.B., 26 VI 2013.
Prawdziwy podróżnik odkrywa nie tylko piękne widoki, ale i egzotyczne smaki. Co jednak smakuje lepiej niż potrawa ze słów? Bogusław Deptuła przyrządził dla nas literacką książkę kucharską. Kto wie, może po lekturze uraczysz się na swoim szlaku sałatką z ziemniaków à la Ernest Hemingway.
Szimon Peres, David Landau, Ben Gurion. Żywot polityczny, Czarne, 28 VIII 2013.
Jeśli nogi zaniosą cię na wschód, na przykład do izraelskiego kibucu, powinieneś znać miejscowe legendy. A taką legendą jest niewątpliwie Ben Gurion – ojciec założyciel państwa Izrael, genialny polityk i strateg. O znaczeniu tej postaci dla całego pokolenia Izraelczyków opowiada były prezydent, laureat Pokojowej Nagrody Nobla, Szimon Peres.
Samolotem – małe formaty do luku bagażowego
Bracia Polscy. Przewodnik Krytyki Politycznej, Krytyka Polityczna, 20 VI 2013.
Lecisz na weekend do Londynu albo Paryża? Zamierzasz bawić się w kręgach akademickich? Nie bądź zdziwiony, gdy okaże się, że Twoi przyjaciele z zachodnich uniwersytetów nie kojarzą Polski z Karolem Wojtyłą, ale z arianami. Arianie, czyli Bracia Polscy, to XVI-wieczni heretycy o niezwykle postępowych poglądach. Dziś na zachodnich uczelniach jest o nich głośno (mówi się, że wielu znakomitych filozofów, np. Leibniz, to ich intelektualni potomkowie). Aby nie wypaść na ignoranta, warto zapoznać się z fragmentami tekstów tych oryginalnych teologów. Zabierz więc przewodnik Krytyki Politycznej na pokład samolotu i nadgoń zaległości.
Wojciech Chmielarz, Farma Lalek, Czarne, 19 VI 2013.
Nie wiem, jak dla Ciebie czytelniku, ale dla mnie lot samolotem to prawdziwy horror. Horror rzeczywisty najlepiej zwalczać horrorem literackim. A że skandynawskie kryminały wychodzą już chyba wszystkim bokiem, może lepiej postawić na rodzimą produkcję. Komisarz Jakub Mortka w przeciwieństwie do nas nie ma czasu na wakacje. Musi uporać się ze zniknięciem 11-letniej dziewczynki, miejscowym pedofilem i sekretami uranowych sztolni. Jakby tego było mało, biedak mieszka w mrocznych Karkonoszach…
Zygmunt Miłoszewski, Bezcenny, W.A.B., 26 VI 2013.
Pozostając w klimacie kryminałów, nie możemy oczywiście zapomnieć o gościu najbliższej Xięgarni, Zygmuncie Miłoszewskim. Najnowsza powieść polskiego mistrza grozy opowiada o urzędniczce Ministerstwa Spraw Zagranicznych, która podejmuje się kradzieży obrazu Rafaela di Santi. Nie jest to kradzież sensu stricto – obraz został zagrabiony w czasie wojny. Nie zabraknie i Skandynawów, bo w podejrzanym przedsięwzięciu urzędniczce pomoże legendarna szwedzka złodziejka. Gratka dla historyków sztuki.
Jean Hatzfeld, Ostatni wyścig, Czarne, 24 VI 2013.
Drodzy turyści, Afryki nie poznacie na słonecznych plażach Hurghady. Prawdziwą Afrykę poznacie dzięki książce „Ostatni wyścig”. To opowieść o etiopskim maratończyku, który w wyniku afery dopingowej na olimpiadzie w Pekinie stracił wszystko. Historię sportowca oraz historię europejskich uprzedzeń opowie nam francuski reporter i prozaik, Jean Hatzfeld.
Koleją – poniżej 400 stron
Susan Faludi, Reakcja, Czarna Owca, czerwiec 2013.
Czytanie w pociągu nie jest sprawą prywatną – każdy może spojrzeć na grzbiet twojej książki. Aby dobrze wypaść, najlepiej mieć w zanadrzu coś na czasie. Niedawno w Warszawie odbył się Kongres Kobiet. Czemu by więc nie sięgnąć po pozycję z Biblioteki Kongresu? Okazję po temu daje „Reakcja” Susan Faludi. Amerykańska feministka i laureatka Nagrody Pulitzera bierze na warsztat niecne praktyki kultury popularnej.
Jonathan Safran Foer, Zjadanie zwierząt, Krytyka Polityczna, 11 VI 2013.
Jeśli chcesz zadać szyku w przedziale modną lekturą, ale nie kręcą cię klimaty feministyczne, postaw na animal studies. Być czy jeść? Na to pytanie stara się odpowiedzieć Jonathan Safran Foer. Autor znakomitej powieści „Wszystko jest iluminacją” mierzy się z problemem przemysłu mięsnego i rybołówstwa. Podobno książka jest strawna również dla mięsożerców. Wątpię jednak, czy po lekturze pobiegniesz do Warsu na schabowego.
Darren Brown, Wyznania magika, Czarna Owca, czerwiec 2013.
Pociągi, jak wszyscy dobrze wiemy, mają w sobie coś czarodziejskiego. A gdyby tak spotkać jeszcze w pociągu magika? Wystarczy zabrać ze sobą do walizki oryginalną autobiografię Darrena Browna – magika, hipnotyzera, telepaty, showmana. Zasłynął tym, że w 2003 roku rozegrał partię rosyjskiej ruletki na żywo w programie telewizyjnym. „Wyznania magika” to mikstura autobiografii, książki psychologicznej i ogólnych rozważań prestidigitatora.
Wojciech Zawioła, Robert Lewandowski, Robert Lewandowski. Pogromca Realu, G+J, 19 VI 2013.
Być może nie jesteśmy dumni ze stanu naszych rodzimych kolei. Ale na pewno jesteśmy dumni z Roberta. Dlatego z dumą czytajmy jego pierwszą autoryzowaną biografię. Książka jest smakowitym kąskiem dla fanów futbolu. Piłkarz współuczestniczył w jej pisaniu.
Steve Martin, Piękny przedmiot, W.A.B., 03 VII 2013.
Skoro już obnosimy się z książką w pociągu, zadbajmy o to, by była pięknym przedmiotem. A takim właśnie rarytasem ma być dzieło Steve’a Martina. Historia przebojowej marszandki z Nowego Jorku została okraszona licznymi reprodukcjami dzieł sztuki. Coś w sam raz dla wielbicieli wielkomiejskich klimatów i koneserów sztuki współczesnej.
Statkiem – zamiast białego kruka biały wieloryb
Michael Crummey, Dostatek, Wiatr od morza, 17 VI 2013.
Komu nie marzą się wakacje na wyspie? Pewnie pomyślałeś czytelniku o wyspach mórz południowych. Wiedz jednak, że dla literatury o wiele szczęśliwsze są wyspy północy. Tu na plaży możesz znaleźć wieloryba, a w jego brzuchu tajemniczego wędrowca. Tak właśnie zaczyna się uhonorowana licznymi nagrodami opowieść o dwóch wiekach życia rybaków na Nowej Fundlandii.
Samochodem – waga ciężka
Amitav Gosh, Na prastarej ziemi, Zysk, VII 2013.
Jazda samochodem daje wolność. Można pozwolić sobie na dowolne gabaryty lektury. Taką czytelniczą ekstrawagancją będzie z pewnością „Na prastarej Ziemi”, prawdziwa biografia Egiptu. Hinduski autor w swojej opowieści posługuje się tak samo sprawnie faktem historycznym, jak i zwykłą anegdotą. Czasami wyobrażona podróż okazuje się o wiele ciekawsza niż dwa tygodnie w egipskim hotelu.
Denise Kiernan, Dziewczyny atomowe, Otwarte, 21 VI 2013.
Jadąc samochodem przed siebie, możesz trafić na miasto widmo. Zupełnie takie jak Oak Ridge. W latach 40. nie było go jeszcze nawet na mapie. To tu w 1942 roku przyjechały tytułowe „Dziewczyny atomowe”, by pracować nad budową nowej broni. Dzięki dokumentowi Denise Kiernan możesz poznać historię tych kobiet, tego miasta i TEJ bomby.
Ian McEwan, Słodka przynęta, Albatros, 28 VIII 2013.
Autor słynnej „Pokuty” zafunduje nam w te wakacje powrót do przeszłości, a dokładnie do lat 70. We wspomnieniach pisarza nie są to jednak lata kolorowe. McEwan widzi w nich czas społecznych niepokojów. Pewnie dlatego za główną bohaterkę obrał sobie absolwentkę Cambridge, która zatrudnienie po studiach znajduje w MI5. Jej zadaniem w nowej pracy będzie walka z komunizmem poprzez infiltrację elit intelektualnych. Oczywiście kobieta zakochuje się w swojej ofierze i cała sprawa się komplikuje.
David Buckley, Nigel Forrest, Krafwerk. Publikation, Rebis, 18 VI 2013.
Jeśli zmierzasz na jeden z letnich festiwali muzycznych, w twoim bagażniku nie może zabraknąć biografii zespołu Kraftwerk. Nazywani ojcami chrzestnymi muzyki elektro inspirowali swoim nowatorstwem Davida Bowiego, Depeche Mode czy Nine Inch Nails. Obowiązkowa pozycja na półkach melomanów.
Lato w mieście – wakacyjne cegły
Raja Alem, Wszystkie drogi prowadzą do Mekki, Smak Słowa, 17 VI 2013.
Nie martwcie się wy, którzy zostajecie w domu! Z książką podróżuje się taniej i dalej. Kierunek: Mekka. Drogę wskaże nam miejscowa przewodniczka duchowa pielgrzymów. Tytuł ten wprawdzie odziedziczyła, ale udowodniła w pełni, że nań zasługuje, opowiadając historię o tajemniczym morderstwie w świętym mieście. Powieść nagrodzono arabskim Bookerem.
Jeanne Bourin, Sekrety kobiet złotnika, Noir sur Blanc, czerwiec 2013.
Następny przystanek czeka nas w XIII-wiecznym Paryżu. Na średniowieczne miasto patrzymy oczyma żony i córki złotnika. Francuscy krytycy i czytelnicy szybko docenili oryginalny obraz wieków średnich i obsypali powieść nagrodami.
Aminata Forna, Pamięć miłości, Albatros, wrzesień 2013.
Inna laureatka literackich nagród, Aminata Forna, zabierze nas w podróż do Sierra Leone. Nie będzie to podróż łatwa ani przyjemna. Kraj odwiedzamy tuż po zakończeniu wojny domowej. Naród podnoszący się po masakrze ma wiele historii do opowiedzenia.
Eduardo Roca, Warsztat zakazanych książek, Albatros, 3 VII 2013.
W ostatnią podróż radzimy wyruszyć po raz kolejny w mroczne czasy średniowiecza. Znów odwiedzimy pracownię złotnika. Tym razem złotnik jest mańkutem, któremu marzy się praca w skryptorium. Pasja połączona z uczciwym fachem mogą, jak się okazuje, zaowocować – czcionką! Marzenia jak widać tworzą książki, a książki nowe marzenia. Podróż dookoła letnich nowości wydawniczych możemy uznać za skończoną.
Wybrała: Beata Górska-Szkop