Dziennik moskiewski
- tytuł oryginalny:
- Moskauer Tagebuch
- przekład:
- Bogdan Baran
- wydawnictwo:
- Aletheia
- ISBN:
- 978-83-61182-91-7
- data premiery:
- 1980
- data wydania:
- 2012/11/05
- numer wydania:
- 1
- liczba stron:
- 220
- kraj autora:
- Niemcy
- język oryginalu:
- niemiecki
- kategoria:
- biografie / listy / dzienniki
Niemiecki intelektualista Walter Benjamin (1892–1940) zimą 1926 roku wybrał się do Moskwy. Spędził tam dwa miesiące, które opisał w tym Dzienniku, dokumencie szczególnym, tak jak szczególna, by nie rzec: osobliwa, była ta wyprawa. Pojechał tam pełen hamletowskich rozterek co do swojego ożenku z łotewską komunistką Asją Lacis, którą miał spotkać w Moskwie, co do swojego wstąpienia do partii komunistycznej, co do swoich nadziei odegrania jakiejś roli w radzieckiej Rosji. Wszystko poszło nie tak, a ścisłą relację z wydarzeń czytelnik znajdzie w tych zapiskach – osobistych, niekiedy aż nazbyt intymnych i szczerych. Osobisty jest też niepowtarzalny obraz Rosji z najciekawszego w jej porewolucyjnej historii okresu NEP-u. Benjamin oglądał Moskwę od strony życia ulicy, i to nie dlatego, że salony literackie nie okazały się zbyt gościnne dla kogoś tak niepewnego politycznie, lecz z racji swej natury flaneura. Tworzył „fizjonomię” miasta, powstrzymując się świadomie od wszelkich teorii, choć nie od refleksji. Ulica, handel obnośny, sklep, bazar, restauracje, ale też teatr i kino (niemal co wieczór) odżywają w tej relacji z lat, gdy rewolucja padała ofiarą biurokracji i mieszczaniała, usypiając czujność moskiewskich przyjaciół Benjamina nieprzeczuwających, że dekadę później przyjdzie im stanąć przed plutonem egzekucyjnym.