Sławomir Mrożek pozostawił po sobie ogromną spuściznę, która na trwałe weszła do kanonu nie tylko polskiej literatury, ale i światowej literatury. Pisał opowiadania i znakomite sztuki, które podbijały sceny w najdalszych zakątkach globu.

Autor “Tanga” urodził się 29 czerwca 1930 r. w Borzęcinie niedaleko Krakowa. Po wojnie studiował w Krakowie na różnych kierunkach (architektura, Akademia Sztuk Pięknych, orientalistyka), jednak żadnego nie ukończył. W tym samym czasie podjął pracę w „Dzienniku Polskim”, jego teksty satyryczne ukazywały się również w „Szpilkach”, „ Po prostu”, „Życiu Literackim” i „Nowej Kulturze”. W 1953 r. w Wydawnictwie Literackim opublikował pierwsze zbiory: “Opowiadania z Trzmielowej Góry” i “Półpancerze praktyczne”. W 1958 r. Teatr Dramatyczny w Warszawie wystawia pierwszą sztukę Mrożka pt. “Policja”. W 1963 r. pisarz wyjeżdża wraz z żoną do Włoch, gdzie podejmują decyzję o emigracji. Mimo to w Polsce publikowane są jego kolejne sztuki, m.in. “Czarowna noc”, “Śmierć porucznika”. W 1964 r. ukazuje się “Tango”, które ugruntowało pozycję pisarza i przyniosło mu rozgłos na całym świecie.

W 1968 r. Mrożek przenosi się do Paryża. Ogłasza w „Le Monde” i paryskiej „Kulturze” list protestacyjny przeciwko udziałowi polskich wojsk w inwazji na Czechosłowację. Wywołuje on niezadowolenie polskich władz, które wzywają go do natychmiastowego powrotu do kraju. W odpowiedzi Mrożek zwraca się o azyl we Francji. W Polsce cenzura zakazuje publikacji jego utworów i wystawiania sztuk. W 1969 r. w Berlinie Zachodnim jego żona umiera na raka.

Zakaz publikacji utworów Mrożka w Polsce powoli ustępuje pod koniec lat 70-tych – sam Mrożek odwiedzi Polskę dopiero w roku 1978. Powtórnie przyjeżdża w roku 1981, jednak po 13 grudnia publikuje w „Le Monde” i „International Herald Tribune” “List do cudzoziemców” i odmawia publikowania swoich utworów w ojczyźnie oraz pokazywania sztuk w telewizji.

W 1987 r. żeni się z reżyserką teatralną, Meksykanką Susaną Osorio Rosas. Odrzuca Nagrodę Fundacji Literackiej w Polsce, ale przyjeżdża do kraju, gdzie po raz pierwszy spotyka się z czytelnikami. W 1989 r. wyjeżdża z żoną do Meksyku.

W latach 1996-2008 Sławomir Mrożek wraz z żoną powrócił do Krakowa, w czerwcu 2008 r. państwo Mrożkowie przenieśli się do Nicei.

W 2010 roku w Krakowie z inicjatywy Wydawnictwa Literackiego odbył się festiwal „Mrożek na XXI wiek” zorganizowany z okazji jego 80-tych urodzin. Wtedy też ukazał się I tom jego “Dziennika”.

Ostatni raz Sławomir Mrożek odwiedził Polskę w czerwcu bieżącego roku. Wziął udział w premierze swej najnowszej sztuki “Karnawał, czyli pierwsza żona Adama” w Teatrze Polskim w Warszawie, miał też być największą gwiazdą Big Book Festivalu i spotkać się z czytelnikami, ale nie pozwoliły na to względy zdrowotne.

źródło: Wydawnictwo Literackie

opracowanie: k.c.