Jego twórczość została przetłumaczona i wydana w ponad 60 językach. W 1950 rozpoczął studia na kierunkach historii literatury i religii, a także psychologii w sztokholmskiej szkole wyższej. W 1957 został asystentem w Instytucie Psychometrii na tej samej uczelni. W latach 1960–1966 pracował jako psycholog w zakładzie poprawczym w pobliżu Linköping.

W 1990 przebył udar mózgu. Częściowo sparaliżowany  poświęcił się twórczości poetyckiej, która stała się jego głównym zajęciem. Mimo niedowładów oraz częściowej utraty mowy nie zaprzestał prowadzenia aktywnego trybu życia i spotykania się z czytelnikami. Jego rzecznikiem była żona Monika, która towarzyszyła mu w podróżach i spotkaniach publicznych.

Pisał o doznaniach religijnych, jego wiersze ujawniają inspiracje muzyczne (poeta gra na fortepianie i organach), poruszają problemy zagubienia człowieka we współczesnym świecie. Język poezji Tranströmera jest wyciszony, jednocześnie w utworach spotyka się obrazy pełne paradoksów.

W 1990 za För levande och döda otrzymał Nagrodę literacką Rady Nordyckiej. 21 września 1990 został uhonorowany tytułem doktora honoris causa uniwersytetu w Sztokholmie. W 1996 otrzymał nagrodę im. Augusta Strindberga za Sorgegondolen. W 2011 otrzymał tytuł profesora. W tym samym roku został laureatem literackiej Nagrody Nobla, za zwięzłe, przejrzyste obrazy, które dają nam świeży dostęp do rzeczywistości.

Po polsku ukazały się: “Dziki rynek: Żywym i umarłym”, “Moja przedmowa do ciszy”, “Muzeum motyli”, “Gondola żałobna”, “Późnojesienny labirynt”, “Niebieski dom” , “Podsłuchany horyzont” oraz zbiór “Wiersze i proza 1954-2004”.

Tomas Tranströmer pasjonował się malarstwem i archeologią. Codziennie rano słuchał muzyki klasycznej. Zmarł w Sztokholmie 26 marca.