Co łączy Polskę i Islandię? Miłość do wafelków Prince Polo, długie zimy i… wspaniała poezja. W końcu i my, i ta niepozorna wyspa na końcu świata, słyniemy z niej za granicą. Dlatego to właśnie poezja jest bohaterką projektu ORT: unikatowego przedsięwzięcia, w ramach którego polska liryka gości na Islandii, a islandzka w Polsce. Projekt trwa od maja. W ramach wymiany poetyckiej Polska prezentowała się już w przestrzeni publicznej Reykjaviku, a wybitni poeci islandzcy uczestniczyli w wydarzeniach kulturalnych w Polsce.

Podejmujemy kolejną próbę zawieszenia poetyckiego pomostu między lądem a wyspą. Islandzka poezja w polskim przekładzie właśnie wychodzi na nasze ulice! Podobnie jak dwa tygodnie temu Reykjavik, teraz nasza stolica stanie się miejscem nieskrępowanej ekspresji poetyckiej w przestrzeni miejskiej. W autobusach i tramwajach już można czytać islandzkie wiersze najciekawszych artystów z wyspy w polskim przekładzie. Wczoraj w Warszawie, Krakowie i Trójmieście pojawiły się billboardy z islandzkimi wierszami. Poezja dotrze również na stacje metra: Świętokrzyska, Pole Mokotowskie i Kabaty. To tam będzie można poczytać wiersze autorów biorących udział w projekcie.

W ramach projektu ORT Wiersze z Islandii/Wiersze z Polski przetłumaczone zostały utwory ponad dwudziestu poetów z Polski i Islandii. Wśród nich plejada cenionych, wielokrotnie nagradzanych i przekładanych na wiele obcych języków twórców islandzkich: m.in. poeta i tłumacz (m.in. Zbigniewa Herberta i Leopolda Staffa) Gyrdir Eliasson, wchodząca w skład grupy Metropoetica (wraz z również biorącą udział w projekcie Julią Fiedorczuk) poetka i powieściopisarka Sigurbjorg Prastardottir czy autor wydanej również w Polsce powieści „Skugga Baldur. Opowieść islandzka”, nominowany do Oscara za tekst piosenki do filmu Larsa von Triera „Tańcząc w ciemnościach” Sjon. Polską stronę reprezentują m.in. Jacek Dehnel, Ewa Lipska czy Marcin Sendecki – autorzy wielu cenionych i nagradzanych tomów poetyckich.

Po Warszawie wędrująca poezja lądowo-wyspiarska zawita do Krakowa. Kolejna odsłona projektu ORT będzie miała miejsce podczas piątej edycji jednej z najważniejszych imprez literackich w kraju – Festiwalu Conrada. Kraków od kilku lat stara o się o miano Miasta Literatury UNESCO; stolica Islandii – pierwsze nieanglojęzyczne miasto Literatury UNESCO – to jego gość specjalny.

Popołudnie w Reykjaviku

Na jedno niedzielne popołudnie (27 października) Kraków zamieni się w egzotyczny (i oczywiście literacki!) Reykjavik. Wszystko za sprawą magii literatury. Zapraszamy do kraju fiordów, groźnych wulkanów, surowego klimatu i pierwszorzędnej literatury, na spotkania z islandzkimi pisarzami – i na kawę do Pokoju Reykjavik, gdzie można będzie usiąść na literackiej ławeczce (takiej, jak w zatoce Faxa) i posłuchać wierszy w wykonaniu najpopularniejszych poetów islandzkich.

Poza tym w niedzielne popołudnie w Pałacu Pod Baranami szykuje się literackie wielkie żarcie:

Na przystawkę (o godz. 13.00) – dyskusja wokół tematu: „Od islandzkich sag po projekt ORT”. W trakcie tego prowadzonego przez Szymona Kloskę spotkania Eiríkur Örn Norðdahl (najwyższy poeta Islandii i najpopularniejszy islandzki slammer), Hallgrímur Helgason (prozaik, ale i – o czym będzie się można przekonać ­– poeta) Þorgerður Agla Magnúsdóttir z Iceladic Literature Center, Izabella Kaluta z Instytutu Książki oraz Olga Hołownia debatować będą o tym co działo się w literaturze islandzkiej w ciągu minionego millenium, czyli od czasów staroislandzkich dzieł epickich aż po czasy współczesne. Paneliści spróbują też odpowiedzieć na nurtujące wielu pytanie: czy to prawda, że współcześnie więcej jest czynnych poetów islandzkich niż samych mieszkańców wyspy? Spragnieni żywego kontaktu z poezją będą mogli posłuchać jak na żywo wypada współczesna poezja islandzka w wykonaniu samych jej twórców.

Pierwsze danie (godz. 14.00): Architektura kryminału. Spotkanie z islandzką królową kryminału, Yrsą Sigurdardóttir, twórczynią postaci prawniczki Þóry Guðmundsdóttir, która przyniosła jej zasłużoną pisarską sławę, poprowadzi Marcin Wilk.

Drugie danie (godz. 15.00): Garnitur i krawat – spotkanie z Hallgrímurem Helgasonem, autorem głośnego, zekranizowanego „Reykjaviku 101”. Krakowskiej publiczności pisarz opowie o swojej kolejnej powieści „Kobieta w 1000°C”. Powstała na kanwie wspomnień córki pierwszego islandzkiego prezydenta książka na Islandii sprowokowała ogólnonarodową dyskusję o tym, czy w literaturze wszystkie chwyty są dozwolone. Spotkanie poprowadzi Szymon Kloska.

Podczas Festiwalu Conrada poezja będzie kontynuowała swój triumfalny pochód przez polskie ulice. W przestrzeni miasta powstanie nowy literacki mural! Tym razem polska i islandzka poezja zagości na fasadzie Składu Solnego (przy ul. Na Zjeździe 8), który dzięki artystycznej interwencji zamieni się w Skład Poezji ORT. Ta nietypowa biblioteka sprawi, że każdy przejeżdżający przez Plac Bohaterów Getta będzie mógł codziennie czytać wiersze. I to najwyższej klasy, bo znajdą się tam utwory autorstwa wybitnych poetów polskich i islandzkich: Ewy Lipskiej, Adama Zagajewskiego, Agnieszki Wolny-Hamkało, Sjóna, Óskara Árni Óskarssona, Kristín Svavy Tómasdóttir oraz Ingunn Snædal.

Na zakończenie jesiennej edycji w środę 30 października w klubie Kosmos Kosmos (ul. Koszykowa 55, Warszawa) o godz. 20.00 miłośnicy sztuki będą mieć jedyną okazję, aby zobaczyć na żywo słynnego islandzkiego poetę performera Eiríkura Örna Norðdahla występującego na jednej scenie obok polskich gwiazd Spoken Word: Weroniki Lewandowskiej, Grzegorza „Estragona” Bruszewskiego, Mateusza Andały, Romana Boryczko i Mundzia Niuniu. A jako zwieńczenie wieczoru na scenie pojawi się Co – alternatywny projekt muzyczny Macieja Kujawskiego, który swoim mroźnym stylem zainauguruje pierwszą noc polarną w Warszawie.

źródło: Instytut Książki