Prezydent Francji François Hollande na polskim stoisku fot. Jakub Kulasa

Kraków i Wrocław, goście honorowi wydarzenia, zorganizowały prawie czterdzieści spotkań z polskimi twórcami. Znaleźli się wśród nich powieściopisarze, reportażyści, poeci, twórcy literatury i ilustracji dziecięcej. Polskie stoisko odwiedzili także przedstawiciele najwyższych francuskich władz: Prezydent Francji François Hollande, Premier Manuel Valls, Mer Paryża Anne Hidalgo, a także Ministrowie Kultury Francji i Polski – Fleur Pellerin i Małgorzata Omilanowska.

“Obecność Polski została bardzo mocno doceniona we Francji, również przez wystawców z innych krajów. Musimy dalej systematycznie pracować zarówno we Francji, jak i w innych krajach, by polska literatura i polscy pisarze znaleźli tam miejsce, na które w pełni zasługują, by byli czytani, tłumaczeni i wydawani”  – komentował Grzegorz Gauden, dyrektor Instytutu Książki.

Program prezentowany na stoisku Krakowa i Wrocławia przybliżał francuskim czytelnikom literackie dziedzictwo i współczesną kulturę Polski. Spotkania z Joanną Bator, Olgą Tokarczuk, Arturem Domosławskim, Mariuszem Szczygłem i Wojciechem Tochmanem, Iwoną Chmielewską i Joanną Olech, Zygmuntem Miłoszewskim i Markiem Krajewskim, Ewą Lipską, Tomaszem Różyckim i Ryszardem Krynickim oraz innymi zaproszonymi gośćmi kierowały uwagę publiczności na rozmaite gatunki polskiej literatury. Długą listę autorów i gości specjalnych uzupełnili polscy i europejscy intelektualiści i ludzie kultury, m.in.: Jurij Andruchowycz, Norman Davies, Adam Michnik, Eric-Emmanuel Schmitt, Sylvie Germain, a także Roman Polański, który opowiadał o głębokich związkach między swoimi filmami a literaturą czy problematyce adaptacji powieści i swojej najnowszej produkcji opartej na historii Alfreda Dreyfusa.

fot. Sophie Bouteiller

O polskim programie prezentacji, oryginalności stoiska – odróżniającego się od stoisk wydawców, a także głównego gościa narodowego – Brazylii – z zachwytem opowiadali francuscy wydawcy i francuskie media. Obecność Polaków odnotowana została przez najważniejsze francuskie media, m.in. Le Monde, TV5, La Liberation, L’Express, Le Nouvel Observateur, Le Figaro, RFI.

Dużym zainteresowaniem cieszyła się bogata oferta sprzedażowa księgarni zorganizowanej na polskim stoisku przez największą sieć dystrybucji i sprzedaży detalicznej FNAC. Na polskim stoisku znalazło się niemal 5 tysięcy książek, w tym praktycznie pełen wybór tytułów, które kiedykolwiek zostały przetłumaczone na język francuski i wydane we Francji. Największą popularnością cieszyły się książki Witolda Gombrowicza, Zygmunta Miłoszewskiego, Olgi Tokarczuk, ale i bardzo we Francji popularnego rysownika Grzegorza Rosińskiego, autora serii Thorgal.

“To bardzo pozytywne wydarzenie. Targi książki o skali takiej jak paryskie pozwalają na zagęszczenie sieci międzyludzkiej, migrowanie książek z rąk do rąk – pisarze, tłumacze, wydawcy i czytelnicy odnajdują się nawzajem. Często przypadek sprawia, że książka zdobywa międzynarodową popularność, taka historia przydarzyła się np. Harukiemu Murakamiemu. Bez takich spotkań byłoby to niemożliwe” – powiedziała Joanna Bator, ubiegłoroczna laureatka nagrody Nike, obecna na kilku spotkaniach autorskich.

Ważnym elementem polskiej prezentacji były spotkania tłumaczy, spotkania branżowe, rozmowy o polityce kulturalnej miast literatury oraz prezentacja ponad 20 wydawców z obu miast, którzy prezentowali swoje najciekawsze książki na specjalnych regałach. Goście targów mieli okazję zapoznać się z ofertą wydawnictw, takich jak: BOSZ, Dwie Siostry, Format, Karakter, Lokator, MCK, Ossolineum, Orbis Pictus, Universitas, Ha!art, MOCAK, Dodoeditor, Warstwy, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wydawnictwo SQN, Wydawnictwo Literackie, Wytwórnia, ZNAK, A5 i Znak Emotikon.

“Promocja literatury polskiej za granicą to żmudna, niekończąca się praca. Mam nadzieję, że organizatorzy prezentacji Krakowa i Wrocławia pójdą za ciosem i spowodują, że to jednorazowe wydarzenie przełoży się na realne zwiększenie zainteresowania pisarzami polskimi we Francji i całej Europie. Mamy literaturę na naprawdę wysokim poziomie, to nie jest tak, że próbujemy dotrzeć do ludzi z tym, co jest słabe. Polski teatr ma światową renomę, polskie kino też powoli wychodzi z cienia. Gdzieś tutaj – toutes proportions gardées – są kryminały, w tym także to, co piszę. Mam nadzieję, że targi w Paryżu stanowią pewną jaskółkę dobrej zmiany” – ocenił Zygmunt Miłoszewski, tegoroczny laureat Paszportu „Polityki”.

W czasie trwania Targów doszło do ważnego spotkania Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej profesor Małgorzaty Omilanowskiej z Minister Kultury Francji Fleur Pellerin, podczas którego podpisały deklarację o współpracy. Współpraca ta jest szczególnie ważna w dziedzinie upowszechniania czytelnictwa i literatury, czego dowodem jest nie tylko obecność Krakowa i Wrocławia jako gości honorowych tegorocznych targów w Paryżu, ale także zaproszenie Francji jako gościa honorowego na Międzynarodowe Targi Książki w Warszawie w maju 2015. W deklaracji podkreślono także wagę współpracy między muzeami oraz znaczenie dziedzictwa historycznego, które łączy oba kraje.

Ostatniego dnia Targów doszło także do ważnej dla polskiego rynku książki i księgarstwa dyskusji Andrzeja Nowakowskiego, Grzegorza Gaudena z prezesem Francuskiego Związku Wydawców BIEF Jeanem –Guy Boinem o wprowadzaniu stałej ceny książki jako narzędzia wspomagającego rynek książki i rozwój kultury.