23 września 2013

Jesienne premiery

Stało się. Nadeszła jesień. Nie pozostało nam nic innego jak czytać książki. Prasy drukarskie pracują pełną parą, wydawcy smażą bestsellery, a księgarze zacierają ręce. Zaczęły się ich żniwa. Pozastawiali na nas sidła pełne kryminałów i świetnej prozy.

header - lektury na jesien2013

NA DESZCZOWE WIECZORY

 

Krajewski OtchłańMarek Krajewski, W otchłani mroku, Znak, 11 IX 2013

 

Robi się coraz ciemnej, za oknem pada, a w powojennym Wrocławiu nieodmiennie panuje mrok. Marek Krajewski tej jesieni zaserwuje nam kolejne przygody komisarza Popielskiego. Ulice dawnego Breslau jak powszechnie wiadomo lubią spływać krwią. A to wszystko pod czujnym okiem NKWD.

 

Stephen King, Doktor Sen, Prószyński, 24 IX 2013

 

Dla tych, którzy nie mają zamiaru opuszczać mrocznych klimatów, wydawnictwo Prószyński przygotowało prawdziwie przerażającą niespodziankę. „Doktor Sen” to kontynuacja „Lśnienia”. Tytułowy Doktor Sen to chłopiec, którego w odciętym od świata hotelu Panorama prześladował własny ojciec i jego demony. Z książki dowiecie się między innymi, dlaczego należy uważać na staruszków w ortalionach przemieszczających się kamperami.

 

Boris Akunin, Sokół i jaskółka, Świat Książki, 6 XI 2013

 

Było krwawo na ulicach Wrocławia, było krwawo na amerykańskich autostradach, krwią spłyną też w tym roku rosyjskie bruki. Sprawcą tej jatki jest Boris Akunin, twórca słynnego Fandorina. Tym razem spotkamy się z jego wnukiem w kontynuacji cyklu „Przygody Magistra”. Więcej niż krwi będzie tu zapewne literackich rebusów.

 

Alice Munro, Przyjaciółka z młodości, Wydawnictwo Literackie, 25 IX 2013

 

Gdy zmęczą Cię mroczne intrygi, warto poddać się jesiennej melancholii. Deszcz, co o szyby dzwoni, sprzyja wspomnieniom, powrotom i tęsknocie. Tematy te znajdziemy także w dziesięciu opowiadaniach Alice Munro, laureatki nagrody Bookera i mistrzyni kanadyjskiego spleenu.

 

DO AUTOBUSU

 

GrosmanDawid Grosman, Tam, gdzie kończy się kraj, Świat Książki, 25 IX 2013

 

Powoli kończy się okres pieszych spacerów, a z rowerów przesiadamy się do autobusów. Ma to swoją dobrą stronę – w środkach komunikacji miejskiej można swobodnie oddać się lekturze. A skoro już podróżujemy, może warto zacząć od tekstu, który też o podróży traktuje. Dzięki książce Grosmana – niezbyt poręcznej, trzeba przyznać – możemy odbyć wędrówkę przez Galileę z parą kochanków, których w różny sposób naznaczyła wojna.

 

Andrzej Stasiuk, Nie ma ekspresów przy żółtych drogach, Czarne, 9 X 2013

 

O drogach – tych po których jeżdżą autobusy i po których nic nie jeździ – mało kto wie tyle, co Stasiuk. Jak sam pisarz przyznaje, w jego książce znajdziemy: „niezwykłą ilość celnych spostrzeżeń, głębokich przemyśleń oraz barwnych opisów”. Idealne rozwiązanie na włóczęgę po szarym mieście.

 

Roberto Bolano, Dziwki morderczynie, Muza, 11 IX 2013.

 

Szarość za oknem autobusu zwalczajmy odrobiną absurdu doprawioną szczyptą magii. Poeci i porno gwiazdy, dziennikarze i piłkarze, więźniowie i duchy – wszystko to znajdziemy w zbiorze opowiadań Roberto Bolano.

 

Zachar Prieplin, Czarna małpa, Czarne, 8 XI 2013.

 

Jeśli przygniecie Cię polska szarówka, pomyśl, że są miejsca, w których może być gorzej. Nie wierzysz? Więc spójrz na Rosję oczami Zachara Prieplina, autora świetnych „Patologii”. Popatrz na zapyziałą i zapóźnioną prowincję, na niepokojące ośrodki medyczne, na zbrodnie i samotnych ludzi. Sensacja miesza się tu z polityką i psychologią. A mieszanka to rytmiczna i wstrząsająca.

 

W PRZERWIE MIĘDZY ZAJĘCIAMI

 

NervalGérard de Nerval, Śnienie i życie, Słowo / Obraz Terytoria, 21 IX 2013

 

Na kampusie książka należy do niezbędnych akcesoriów. Tej jesieni studenci literatury będą się zapewne przechadzać z Nervalem pod pachą. Autobiograficzna proza szalonego romantyka szczególnie przypadnie do gustu wiernym uczniom Michela Foucault.

 

Dorota Masłowska, Agnieszka Drotkiewicz, Dusza światowa, Wydawnictwo Literackie, 18 IX 2013.

 

Spod Wydziału Polonistyki przenieśmy się pod gmach Kulturoznawstwa. Nikt chyba nie ma wątpliwości, co tu znajdziemy. Oczywiście akademicką gawiedź rozczytaną w wywiadzie Drotkiewicz z Masłowską. To znak czasu – same jeszcze niedawno przechadzały się uniwersyteckimi alejkami, a dziś są na tyle nobliwe, żeby przeprowadzić ze sobą wywiad. Starość i entropia.

 

Anne Applebaum, Za żelazną kurtyną, Świat Książki, 23 X 2013.

 

Adeptów politologii z pewnością zainteresuje najnowsza książka żony naszego ministra (i zapalonego użytkownika Twittera). Laureatka nagrody Pulitzera, Anne Applebaum, opowiada w niej o czasach stalinowskich. Z perspektywy Polski, Niemiec Wschodnich i Węgier obserwujemy, jak zapada Żelazna Kurtyna.

 

Siddhartha Mukherjee, Cesarz wszech chorób, Czarne, 23 X 2013

 

Jeśli znudzą się nam humanistyczne rewiry, warto zapuścić się pod Akademię Medyczną. Medycy zamiast historii polityków i pisarzy zwykli śledzić historię choroby. W „Cesarzu wszech chorób” możemy prześledzić losy raka – od zarania dziejów po współczesność. Autorka za tę nietypowa kronikę została uhonorowana Nagrodą Pulitzera w kategorii literatura faktu.

 

DO PARKU

 

PowersWiesław Myśliwski, Ostatnie rozdanie, Znak, 11 IX 2013.

 

Może jeszcze uda nam się w tym roku zażyć paru kąpieli słonecznych. Jeśli tak, to koniecznie w parku i koniecznie z książką. Do parku polecamy dzieła mądre i poetyckie. Można też zmierzyć się z dziełem totalnym, za jakie niektórzy uważają najnowszą książkę Myśliwskiego. Inni twierdzą, że to bujda. Warto przekonać się na własne oczy.

 

Kevin Powers, Żółte ptaki, Insignis, 25 IX 2013.

 

Poetyko, jak się okazuje, można też pisać o wojnie. Kevin Powers sam służył na misji w Iraku. Dziś w swoim genialnym debiucie opowiada nam o tym, co przeżył pośród krwawych piasków pustyni. On opowiada, a krytycy zasypują go nagrodami – m.in. Nagrodą Fundacji Hemingwaya i PEN Clubu.

 

Don DeLillo, Anioł Esmeralda, Noir sur blanc, 16 X

 

Nie trzeba przeżyć wojny, żeby paść ofiarą terroru codzienności. Granice ludzkiej wytrzymałości – etycznej i psychologicznej – bada w swoich opowiadaniach Don DeLillo. Ameryka w stanie zagrożenia.

 

Arturo Perez-Reverte, Mężczyzna, który tańczył tango, Znak, 23 X 2013

 

Skoro już jesteśmy w parku, to może jednak trochę spuścimy z tonu i zamiast zanurzać się w mrokach amerykańskich bolączek, damy się ponieść literackiej fantazji. Niezastąpiony Perez-Reverte przygotował dla nas historię, która zaczyna się w 1928 w Buenos Aires, a kończy w 1966 nieopodal Neapolu. Będą afery polityczne, turniej szachowy i romanse.

 

Jan Jakub Kolski, 12 słów, Wielka Litera, 31 X 2013

 

Jak opowiedzieć historię za pomocą 12 słów? Bohaterom powieści Jana Jakuba Kolskiego jakoś się to udaje. A bohaterowie to nie byle jacy. Była zakonnica zakochana w transparencie z wizerunkiem Jezusa i mieszkający w lesie Fryderyk, który nad Wisłę przybył z samej Kenii. Co wyniknie z ich spotkania? Znając Kolskiego, pewnie coś pięknego.

 

NA JESIENNĄ DEPRESJĘ

 

TuwimMariusz Urbanek, Tuwim. Wylękniony bluźnierca, Iskry, 9 X 2013

 

Na parszywy jesienny humor – oczywiście Tuwim. Rzadko w polskiej literaturze zdarzało się, żeby geniusz poetycki tak doskonale harmonizował z miłością do kultury popularnej. Tuwim równie swobodnie czuł się na literackich salonach, jak w zadymionych piwnicach kabaretu. Jego biografia z pewnością odgoni jesienną słotę.

 

Anna Arno, Niebezpieczny poeta Konstanty Ildefons Gałczyński, Znak, 16 X 2013

 

Pozostając w kręgu martwych poetów, nie można pominąć najnowszej biografii Gałczyńskiego. Oszust, szarlatan, melancholik, pijak, czarodziej, kpiarz i postać tragiczna – na każdy dzień tej jesieni możemy mieć innego Gałczyńskiego.

 

Stanisław Lem, Stanisław Kandel, Sława i fortuna. Listy S. Lema do S. Kandla 1972-1987, Wydawnictwo Literackie, 17 X 2013

 

Ze smutnej szaro-błotnistej Polski proponujemy lot prosto w kosmos ze Stanisławem Lemem. Kiedy z ekranów kin zacznie schodzić „Kongres”, na księgarskie półki wejdą niepublikowane dotąd listy autora „Cyberiady” do jego amerykańskiego tłumacza Michaela Kandla. Korespondencja pochodzi z okresu, w którym Lem przeżywał na światowej arenie swoje 5 minut. Stąd tytuł – „Sława i fortuna”.

 

Chelsea Monroe-Cassel, Sariann Lehrer, Uczta lodu i ognia, Wydawnictwo Literackie, 6 XI 2013

 

Moją jesienną depresję uleczy z pewnością listopadowa premiera. Jestem pewna, że książka kucharska „Gry o tron” zdeklasuje wreszcie „50 twarzy Greya” na liście bestsellerów. Co będzie dalej, chyba wszyscy wiedzą: Winter is coming…

 

Książki, o których pisał autor