Motywem wiodącym publikacji uczyniono ewolucjonizm jako czynnik determinujący życie na Ziemi oraz naszą wiedzę na jej temat. Autorzy, największe światowe autorytety w dziedzinie nauk przyrodniczych, podkreślają rolę genetyki i badań molekularnych w zakresie rozwiązywania największych zagadek naszej planety. Postęp w genetyce i biologii komórki zmienia medycynę i rolnictwo. Neurobiologia i biologia ewolucyjna wpływają na kształt psychologii i socjologii. Nowoczesne modele ekologiczne pozwalają społeczeństwom na lepsze szacowanie skutków aktualnych problemów środowiskowych, takich jak na przykład globalne ocieplenie. Z tych i innych powodów nigdy dotąd nie było równie ważnego okresu do podjęcia studiów nad życiem – czytamy we „Wprowadzeniu”. Przyczyny i ewolucyjne uwarunkowania zjawisk są dla autorów publikacji istotniejsze aniżeli ich opisowe, encyklopedyczne ujęcie.

Podręcznik, w którym znalazły się najnowsze odkrycia i wyniki badań, może być wykorzystywany zarówno przez studentów, jak i maturzystów, a także wszystkie osoby zainteresowane tą tematyką. Zawarte w książce testy umożliwiają samodzielne sprawdzanie wiedzy. 65 procent wszystkich lekarzy i biologów poniżej 40. roku życia, uczących się w Stanach Zjednoczonych, zaczynało swoją edukację z pomocą tej książki.