22 sierpnia 2014

Echa hiszpańskiej inkwizycji

Dialog pomiędzy cywilizacją Zachodu a islamem jest dziś problematyczny – prowadzi się go nierzadko w oskarżycielskim tonie i rządzą nim głównie stereotypy. Ich źródła i mechanizmy postanowił przybliżyć brytyjski pisarz, dziennikarz i reżyser, Tariq Ali, który dosadnie, przejmująco i w oparciu o fakty nakreślił obraz końca XV wieku w Królestwie Hiszpanii.

 

Pierwszy tom „Kwintetu Muzułmańskiego” opowiada historię wyznawców islamu, przedstawioną na przykładzie arystokratycznej rodziny Umara Ibn Farida. Akcja powieści toczy się w do niedawna jeszcze muzułmańskiej Grenadzie, która po siedmiu latach od upadku staje w obliczu ponownego zagrożenia rządami kastylijskiej królowej i jej pomagierów, dążących do całkowitego zlikwidowania innowierców. Bohaterowie powieści zostają zmuszeni do podjęcia tragicznych decyzji, mając do wyboru konwersję na chrześcijaństwo, walkę lub ucieczkę. Niezależnie od tego, na co się zdecydują, pewne jest jedno: staną się świadkami i uczestnikami potężnego rozlewu krwi.

 

Tłem polityczno-religijnych wydarzeń stają się poczynania rodu Al-Hudajl, który zmaga się nie tylko z wrogiem z zewnątrz, ale i z poważnymi problemami we własnym łonie. To opowieść o ludziach w czasie wojny: umierających za przekonania, tęskniących za wolnością, miłujących swoich współtowarzyszy i bezgranicznie nienawidzących wroga. Tariq Ali sprawnie odtwarza gonitwę myśli, jaka rządzi umysłem człowieka w chwili zagrożenia życia, ukazuje bohaterów w sytuacjach ekstremalnych i przekonuje, że opowiadana historia ma wydźwięk ogólnoludzki. Brytyjski pisarz przedstawia wiarygodny obraz zamierzchłych wydarzeń i kreśli sylwetki znaczących w dziejach świata postaci, widzianych przede wszystkim oczyma prześladowanych przez chrześcijan muzułmanów i żydów. Warto zwrócić uwagę na bogaty opis świata islamu – miejsc, w których żyli muzułmanie, ich obrzędów i niezwykłego kulturowego dorobku.

 

„W cieniu drzewa granatu” jest lekturą, która na pewno wielu czytelników dogłębnie poruszy i wywoła w nich skrajne odczucia. Ali pokazuje, jak fanatyzm religijny zabija humanizm, empatię i tolerancję, jak prowadzi do odejścia do faktycznych założeń wiary. Otwiera przed czytelnikiem tekst, który umożliwia spojrzenie z dystansem na kwestie wyznania i religii, niezależnie od przekonań, udowadniając przy tym, że prawda wiele ma imion.

Książki, o których pisał autor

Czytelnicy, tej recenzji oglądali także