25 grudnia 2014
program tv

Xięgarnia odcinek 100. Krystyna i Stefan Chwinowie

Gośćmi jubileuszowego, setnego wydania Xięgarni byli Krystyna i Stefan Chwinowie.

„To był pierwszy dzień studiów. Jak zawsze przyszłam spóźniona. Na szczycie schodów stał wspaniały mężczyzna. Skorzystałam z pretekstu, podeszłam do niego i spytałam: »Słuchaj, czy nie wiesz, gdzie są zajęcia na pierwszym roku studiów?« Weszliśmy razem na zajęcia i tak to się zaczęło” – powiedziała Krystyna Chwin, wspominając 1973 rok.

Gdańsk Stefana Chwina

„Moja rodzina zajęła mieszkanie poniemieckie, w którym było masę przedmiotów z innej cywilizacji – to trochę tak, jakbyśmy mieszkali na terenie wykopalisk Majów czy Azteków. Kontrast między protestanckim nastrojem miasta a aurą polskiego katolicyzmu również był dla mnie sprawą dość istotną” – powiedział Stefan Chwin. „Ale jeżeli chodzi o Gdańsk, to miasto nie jest dla mnie tylko przestrzenią, ale też jest topografią pamięci i wyobraźni, dlatego jest tak istotne w tym, co piszę i rysuję” – dodał autor „Hanemanna”.

Literatura – marzenie o nieśmiertelności

„Literatura jest marzeniem o nieśmiertelności, ale mądrość nam podpowiada, że możemy liczyć tylko na nieśmiertelność krótkotrwałą, której formą jest notka w encyklopedii” – stwierdził Chwin, mówiąc, że marzy o tym, by pozostało po nim kilka scen z jego powieści. „Mechanizm tworzenia jest dla mnie bardzo tajemniczy i zupełnie niezrozumiały. Uważam, że nie należy Pana Boga ciągnąć za rękaw, że jeśli jest coś we mnie, co się domaga napisania, to znaczy, że nadszedł ten czas. Pisarz to ktoś, kto przy pomocy słowa poszukuje sensu, którego nigdy nie znajdzie. Słowo ma w sobie nieskończoność znaczeń i zawsze tam na końcu przebłyskuje nadzieja na uchwycenie choćby jednej nitki sensu” – dodał wybitny gdański prozaik.

„Nigdy nie mówię, że to, co robi Stefan, się nie nadaje. Najwięcej rozmów, dyskusji dotyczy np. zakończenia powieści. Ten moment, kiedy pisarz finalizuje książkę, jest zawsze najtrudniejszy” – powiedziała Krystyna Chwin, pierwsza czytelniczka i redaktorka książek swego męża.

O państwu Chwinach opowiadali także ich znajomi i współpracownicy. „Oni się zachowują tak jakby się poznali wczoraj” – stwierdziła Krystyna Łubieńska, aktorka Teatru Wybrzeże.

Koproducentami programu są Instytut Książki oraz TVN24. Producentem wykonawczym jest SOLFILM.