W 120. odcinku  Xięgarni przedstawiamy kolejny portret autorstwa Magdaleny Grzebałkowskiej. Tym razem rozmawiamy o reporterskiej książce “1945. Wojna i pokój”.

Pociągające ziemie zachodnie – reporterskie metody Grzebałkowskiej

“Objazd ziem odzyskanych to była świetna robota. Po pierwsze – jechałam z mężem i z dzieckiem, po drugie – to był trochę objazd dzikiego zachodu. Oczywiście nie uważam, że polskie ziemie zachodnie są dzikie, ale zawsze się marzy o takim wyjeździe po Ameryce żeby przejechać Amerykę, zatrzymywać się we wsiach, rozmawiać z ludźmi, a ja to samo miałam tutaj. Jechaliśmy np. do wsi na Warmii. Nagle stajemy na środku wsi, trzeba zdobyć się na odwagę, iść do sołtysa, porozmawiać, wejść do obcych ludzi do domu, przekonać ich siebie. Czasem warto wziąć ze sobą córeczkę za rękę bo jednak ludzie myślą, że może jestem z Providenta albo jestem Świadkiem Jehowy czy komornikiem” – opowiadała reporterka.

Szaber powszechny

“Nie chcę nikogo oceniać, ale chyba każdy, kto był zmuszony być na tzw.  ziemiach odzyskanych, wziął sobie, choćby z ciekawości, coś poniemieckiego. O tym się nie mówi, ale były różne rodzaje szabru. Okrutny, jak ten z filmu “Prawo i pięść”, gdzie ludzie byli skłonni zabijać, żeby się wzbogacić. Był również szaber, który uprawiała pani Niusia – z ciekawości świata, a także szaber urzędowy” – tłumaczyła Grzebałkowska.

Ogłoszenia prasowe 1945

“Szczególnie w ogłoszeniach widać siłę ludzi, którzy mimo wojennych doświadczeń chcą żyć. To była mrówcza, benedyktyńska praca, spisywałam co ciekawsze. Tam jest oczywiście tragedia: “gdzie jest moje dziecko, które było w powstaniu”, “ktoś mnie okradł”, “w powstaniu zaginął mi piesek”, “jestem głodna, przyjmę dziecko za swoje”, a jednocześnie: “rusza Café Fogg”, “powróciłem – Leopold Tyrmand”, “poszukujemy tekstów i autorów piosenek zabronionych” – wyliczała autorka książki.

Nowości i felietony

Michał Komar udowadnia jaki związek ma sztuka reżyserii z polityką. Janusz Rudnicki, debiutujący felietonista Xięgarni, wyławia smakowite kąski poetyckie.  Aktorka Aneta Todorczuk-Perchuć polecała książkę Cheryl Strayed “Dzika droga”. Agata Passent i Filip Łobodziński polecali tym razem książki o sztuce i przedstawili wydawnicze “nowalijki”. Polecamy także rozmowę z Jakobe Mansztajnem – poetą, blogerem, twórcą bloga Make Life Harder i jakobe.art.pl.

Zapraszamy do obejrzenia kontynuacji rozmowy z Magdaleną Grzebałkowską, w której  m.in. o zarobkach reportera i ofiarach Gustloffa.

Koproducentami programu są Instytut Książki oraz TVN24. Producentem wykonawczym jest SOLFILM.