Gościem 84. wydania Xięgarni był Krzysztof Varga, prozaik, eseista i felietonista, który opowiadał o opublikowanej niedawno książce „Czardasz z mangalicą” i kondycji czytelnictwa w Polsce.

Węgierska osobność

„Pierwszą książkę o Węgrach, »Gulasz z turula«, pisałem dla Polaków, żeby się czegoś o Węgrach dowiedzieli, żeby wyszli poza stereotypy” – stwierdził na początku rozmowy Krzysztof Varga. A jak książki Vargi odbierane są na Węgrzech? „Węgrzy podobnie jak Polacy są niesamowicie wrażliwi na swoim punkcie. Zawsze byli świadomi swojej osobności, tego, że otacza ich słowiańskie morze. I do dziś pozostają bardziej skupieni na sobie niż na świecie zewnętrznym, co doskonale widać w ich mediach”.

Literatura jako czysta rozrywka?

„Jakiś czas temu składałem obietnicę przed samym sobą, że nie będę się wypowiadał o nędzy polskiego czytelnictwa. Ale ostatnio coś się zmieniło. O ile w poprzednich badaniach Biblioteki Narodowej ludzie twierdzili, że lubią czytać, ale są zawaleni robotą i nie mają czasu, o tyle w ostatnich badaniach mówili, że właściwie do niczego im to nie jest potrzebne, czyli odrzucili pewien rodzaj wstydu, przestali udawać. Żyliśmy w pewnym złudzeniu, że kiedy społeczeństwo zrealizuje już potrzeby konsumpcyjne, to wtedy pocznie zaspokajać swoje potrzeby duchowe” – stwierdził Varga. Jak się okazało, jest zupełnie inaczej. To problem społeczny. Autor „Trocin” opowiadał także o zaniku krytyki literackiej i o tym, że książki zniknęły z debaty społecznej. Książki przestały być odbierane jako głos o świecie, propozycja świętopoglądowa – literatura zeszła do poziomu czystej rozrywki.

Felietony i nowości

Michał Komar opowiadał o chorobach zakaźnych i wojnie ze strachem. W cyklu „Młoda Polska Proza” wystąpiła Małgorzata Rejmer, autorka świetnej „Toksymii” i nagradzanego przez krytykę reportażu „Bukareszt. Kurz i krew”. Cezary Harasimowicz polecał książkę księdza profesora Michała Hellera „Filozofia przypadku”. Agata Passent i Filip Łobodziński, prowadzący Xięgarni, polecali ciekawe powieści i przyglądali się nowościom.

Zapraszamy do obejrzenia kontynuacji rozmowy z Krzysztofem Vargą.

Program „Xięgarnia” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Promocja czytelnictwa”. Producentem wykonawczym jest SOLFILM.