17 stycznia 2013

Żyć przygodą i pisaniem

Książę Piratów Ostrygowych, łowca fok, tramp, poszukiwacz złota, miłośnik książek i słodyczy. Był najlepiej zarabiającym pisarzem amerykańskim swoich czasów, a jego dzieła przetłumaczono na prawie siedemdziesiąt języków.

O Jacku Londonie napisano wiele książek, artykułów i esejów. W Polsce na przestrzeni kliku lat ukazały się dwie poświęcone mu biografie („Jack London – Żeglarz na koniu” Irvinga Stone’a oraz „Jack London: Życie bez wytchnienia” Alexa Kershawa). Każdy z autorów położył nacisk na inne wydarzenia z życia pisarza, stąd ich czytelnik może odnieść wrażenie, że obcuje z dwoma różnymi osobami. Jak zauważa jednak we „Wstępie” do „Wilka…” James L. Haley: „Taka jest natura biografistyki”. Dlatego przedstawiane do tej pory przez badaczy portrety Londona pełne są sprzeczności, których nie da się pogodzić. I chyba właśnie sprzeczności najlepiej oddają charakter pisarza.

Wydarzeniami z życia Londona można by obdzielić niejedną, nawet dość obszerną biografię. Już narodzinom autora „Białego Kła” towarzyszył opis

ywany na łamach jednej z gazet skandal. Pisarz pochodził z nieprawego łoża, od wczesnego dzieciństwa ciężko pracował, imając się różnych zajęć (był między innymi gazeciarzem i pracownikiem fabryki konserw). Sam określił siebie kiedyś mianem woła roboczego, który musi harować za 10 centów za godzinę. To doświadczenie oraz poczucie panującej niepodzielnie niesprawiedliwości społecznej przyczyniło się do jego fascynacji socjalizmem. Po latach „wyczyszczono” jednak biografię pisarza z politycznych wątków, redukując jego postać do ikony młodzieżowej literatury przygodowej.

Haley szczegółowo ukazuje życie Londona, starając się oddzielić fakty od mitów, które narosły wokół jego biografii. Wszelkie życiowe (i twórcze) wybory pisarza umiejscawia w kontekście jego doświadczeń, bez czego trudno byłoby zrozumieć poglądy autora „Martina Edena”. Nie wydaje się jednak aż tak obiektywny, jak sam deklaruje, z kart książki co i rusz przebija bowiem fascynacja Londonem, prowadząca niekiedy do prób usprawiedliwiania wszelkich poczynań bohatera – nawet tych niezbyt chwalebnych.

zp8497586rq

Książki, o których pisał autor

Czytelnicy, tej recenzji oglądali także