14 stycznia 2016

Pszczoły

pszczoły2

Pamiętam, gdy jako dzieciak jeździłem na wieś, a wujek pokazywał mi świat pszczół od kuchni. Zakładał na głowę specjalną siatkę, do „podkurzacza zwanego dmuchawą”* wkładał „wióry (ze swojej stolarni) lub próchno zmieszane z ziołami i podpalał”. Dym rozpylany wokół ula usypiał pszczoły i powodował, że na jakiś czas traciły węch i zmysł strażniczy. Następnie otwierał drewniane domy owadów i „za pomocą dłuta rozdzielał ramki i odstępniki sklejone woskiem”, by potem „specjalnym nożem lub widelcem otworzyć komórki plastra, żeby odsłonić ukryty w nich miód”. Zebrane „ramki wkładał do wirówki, gdzie zaczynały się kręcić jak w karuzeli. Dzięki temu z plastra wypływał miód”. To wszystko wyglądało jak rytuał, wymagało odpowiedniego doświadczenia, ubioru i wiedzy. Dokładnie tak, jak w moich wspomnieniach, opisane jest to w książce „Pszczoły”. Gdybym wówczas miał taki album, wiem, że nie rozstawałbym się z nim na krok.

Po zaproszeniu do muzeum zwierząt („Animalium”), odkryciu nieznanego świata podwodnego i podziemnego („Pod ziemią/pod wodą”) oraz podróży dookoła świata („Mapy”), Dwie Siostry zabierają nas na pasiekę. Wydawnictwo prezentuje kolejną wielką (nie tylko gabarytowo) książkę – „Pszczoły”. Nie wiem jakiego klucza używają autorzy wyżej wymienionych pozycji, że cieszą nie tylko młodego odbiorcę, ale również dorosłych. Nie raz widziałem rodziców z dziećmi, którzy byli bardziej zaaferowani ich treścią niż biegające dookoła pociechy.

„Pszczoły” to nie tylko pięknie prezentujący się zbiór rysunków, ale także kompendium wiedzy bartniczej. Wojciech Grajkowski w tekstach uzupełniających ilustracje Piotra Sochy przedstawia historię pszczół, ich cykl życia, rolę w przyrodzie oraz wpływ na życie człowieka. Z opracowania możemy się dowiedzieć ile kilometrów dziennie przebywają pszczoły, jak wygląda ich cykl godowy, jak powstaje miód i z czego. Ponadto przedstawiona została relacja między człowiekiem i pszczołą – jak na przestrzeni tysiącleci, w różnych częściach świata, ludzie radzili sobie ze zdobywaniem miodu i jak go wykorzystywali.

Einstein powiedział w swojej słynnej przepowiedni, że daje ludzkości cztery lata życia od momentu, gdy wymrą pszczoły. Bardzo ciekawie na planszach książki pokazana jest istotna rola tych owadów w ekosystemie, ile roślin jest przez nie zapylanych i jak w dobie stale zmniejszającej się populacji trzeba walczyć o ich ochronę, sięgając nawet po takie środki, jak tworzenie pszczół mechanicznych.

*wszystkie cytaty pochodzą z książki

Czytelnicy, tej recenzji oglądali także