„Osama” Laviego Tidhara, utwór nagrodzony w zeszłym roku World Fantasy Award za najlepszą powieść, doczekał się mnóstwa komentarzy i świetnych recenzji. Trudno się dziwić: w końcu znajdziemy tu i nośny temat, i niecodzienną konwencję, i poruszające autobiografizmy (jak wspomina polski wydawca, autor wraz z żoną o mały włos uniknął śmierci w zamachach londyńskim w 2005 r. i na Synaju w 2004 r.). Już sam tytuł wywołuje emocje — po tym, co w minionych latach serwowały nam media, równie dobrze można zatytułować książkę „Lucyfer” czy „Asmodeusz”.

Wszyscy wiemy kto wynalazł żarówkę, bezbłędnie wymienimy nazwiska pionierów kinematografii, ale czy kiedykolwiek zadaliśmy sobie pytanie, kim był człowiek, który po raz pierwszy użył papieru toaletowego? A podobno nic co ludzkie nie jest nam obce... Iwona Wierzba przełamuje wstyd związany z tematem wypróżniania się i swą najnowszą książkę dla dzieci poświęca historii nocnika.

Książka V.S. Naipaula jest taka jak kraj, o którym opowiada. Przepastna jak granice subkontynentu indyjskiego, ugina się od ciężaru stron i ludzkich historii. Jest długa i – momentami – nużąca jak podróż z Kalkuty do Bombaju. Przeludniona jak niemal każde indyjskie domostwo. Ale zarazem to najlepsza rzecz, jaką zdarzyło mi się na ten temat czytać.

Bez względu na to, czy trafiasz do „złego miasta” Moskwy, na prowincję, w której nie ma „beznadziejnie nic” czy tam gdzie rosną „atomowe winogrona”, trudno będzie pozbyć się poczucia, że jednostka w tym kraju ogromu znaczy naprawdę niewiele.

Magdalena Grzebałkowska w mistrzowski sposób zarysowuje swoim czytelnikom obraz roku 1945. Czas ten, postrzegany jako rzekomy koniec wojny przynosił nie tylko radość z odzyskanej wolności - przeciwnie: był niejako jej wciąż aktualnym przedłużeniem.

Urodzona 27 lat po opisywanych wydarzeniach Magdalena Grzebałkowska,...