Rozpad ZSRR i pierestrojka były niezwykle dramatycznym doświadczeniem nie tylko dla Rosjan, ale dla całej strefy wpływów supermocarstwa, a właściwie dla całego świata pogrążonego w bipolarnym zimnowojennym układzie. Dla Rosjan miały one jednak szczególne znaczenie, niejako pozbawiając ich punktu odniesienia i esencji rzeczywistości, jaką był jedyny słuszny ustrój – komunizm. I to niezależnie od tego, jaki był ich stosunek do tego ustroju. Zarówno ci, dla których Gorbaczow był bogiem, jak i ci odsądzający go od czci i wiary razem dzielą niepewność i strach, które stały się częścią życia sierot po supermocarstwie.

Opowieści, które wydobywa Aleksijewicz od anonimowych w większości rozmówców, poruszają do głębi, obnażając dekonstrukcję narodu, polaryzację poglądów politycznych i rozdźwięk w postrzeganiu i ocenie wydarzeń początku lat 90. Z „Czasów secondhand” wyłaniają się paralelne obrazy – jednocześnie podobne i niepodobne, niejednakowe odbicia, wszystkie jednak przesycone strachem i smutkiem. Znajdziemy tu panoramę kraju kuchennych opozycjonistów, „pokazujących władzy figę trzymając dłoń w kieszeni”, obalających reżim wyłącznie w zaciszu własnych domów, którzy nawet tam tropią podsłuchy i szukają donosicieli wśród znajomych. A to i tak jeden z bardziej pogodnych wątków. Wydaje się, że załamanie się ustroju, który miał trwać wiecznie, sprawiło, że pękły tamy, a z ludzi wylały się historie sięgające jeszcze II wojny światowej. Ta książka to świadectwo tak wielu złamanych życiorysów, że można zastanawiać się, jak sama Aleksijewicz udźwignęła jej stworzenie.

To absolutny must-read dla wszystkich, którzy choćby pobieżnie interesują się historią najnowszą. Opis ludzkiej psychiki w trybach wielkich ideologii stworzony przez Aleksijewicz to prawdziwe dzieło sztuki, boleśnie poruszające i przypominające, że koła historii miażdżą wszystkich, którzy stają na jej drodze.