Zbiór wielkich słów, którymi można określić wiek XX, jest zapewne niewyczerpany. Równie pewne jest, iż zawierają się w nim takie słowa jak przełom, totalitaryzm, ideologia i bankructwo. Choć nie wszystkie padają w "Nowoczesności jako źródle cierpień", zbiorze esejów Marci Shore, na pewno doskonale nadają się do opisu wspólnego Polakom i Czechom doświadczenia, jakim był dla nich komunizm.

„Spowiedź heretyka” przypomina nieco, by posłużyć się określeniem lidera Behemotha, „szwedzki stół”. To rzecz zdecydowanie nierówna – są w niej fragmenty frapujące, są też i wyjątkowo nużące.

Historię albo się od razu polubi, albo zniechęca się do niej do końca świata. Nowa książka Ludwika Stommy, „Nasza różna Europa”, mogłaby w tej walce o rząd dusz pełnić rolę broni masowego rażenia, sam autor natomiast – nekromanty. Udało mu się bowiem na powrót powołać do życia zamierzchłe czasy i dawno zmarłych ludzi.

Roma Ligocka w swojej najnowszej książce powraca do przeszłości, z uwagą pochylając się nad losami swoimi i swojej rodziny w powojennej Polsce. „Dobre dziecko. Intymna spowiedź dziewczynki w czerwonym płaszczyku” to nie tylko „pamiętnik z okresu dojrzewania” dwunastoletniej Romy. To przede wszystkim opowieść o trzech pokoleniach kobiet, próbujących odnaleźć się w nowym świecie.

Wydaje się, że o Rosji można pisać w nieskończoność i zawsze będą to dosyć ponure opowieści. Nieważne, jaki rejon weźmiemy pod lupę, wszędzie znajdziemy to samo – smutek, strach, beznadzieję i komunizm, który jakoś nie chce się skończyć. Książka Igora Miecika nie odbiega od obrazu Rosji, który dobrze znamy.