„Osama” Laviego Tidhara, utwór nagrodzony w zeszłym roku World Fantasy Award za najlepszą powieść, doczekał się mnóstwa komentarzy i świetnych recenzji. Trudno się dziwić: w końcu znajdziemy tu i nośny temat, i niecodzienną konwencję, i poruszające autobiografizmy (jak wspomina polski wydawca, autor wraz z żoną o mały włos uniknął śmierci w zamachach londyńskim w 2005 r. i na Synaju w 2004 r.). Już sam tytuł wywołuje emocje — po tym, co w minionych latach serwowały nam media, równie dobrze można zatytułować książkę „Lucyfer” czy „Asmodeusz”.

Napisałem kiedyś krótkie opowiadanie o wyścigu na monocyklach. Narrator ze swym stryjem gnali do mety po dwóch prostych równoległych. Impreza kończyła się ciężkim poturbowaniem obydwu zawodników, ponieważ zapomnieli, że proste równoległe przecinają się w nieskończoności. Doszło więc do zderzenia rozpędzonych pojazdów.

Esej Konstantego Jeleńskiego, jednego z najżywszych polskich umysłów dwudziestego wieku, któremu ponadkrajową sławę zawdzięcza choćby Witold Gombrowicz, wzbudził swego czasu zainteresowanie między innymi Michela Foucaulta i Claude'a Levi-Straussa. Nic dziwnego – spotkanie otwartego intelektu polskiego myśliciela z niepokojącymi wizjami Hansa Bellmera dziś też potrafi skierować świadomość czytelnika na niespodziewane tory.

W kilku miastach wczesnochrześcijańskiego świata trwają zażarte spory. Argumentami są nie tylko sylogizmy i dokumenty, ale także: pobicia, areszty, skrytobójstwa, spiski, podpalenia, wreszcie zadymy i masakry z udziałem rozjuszonych tłumów.

Ktokolwiek jeszcze biadoli nad tym, że wspaniała polska literatura młodzieżowa upadła, że tak mało następców Siesickiej, Niziurskiego i Bahdaja, niech zapamięta nazwisko Barbary Odnous. I imię jej kapitalnej, fajnej, wesołej bohaterki Anuszki.